Projekt pn. „Korowód Sztuki” realizowany przez GOK w Hyżnem, to prezentacja hyżneńskich lub pochodzących z Gminy Hyżne artystów, twórców i pasjonatów oraz ich dorobku twórczego.

JÓZEF PAŁAC – MISTRZ RZEŹBIARSKIEGO DŁUTA  RODEM Z HYŻNEGO

„W ciszy sędziwej lipy, stara cerkiew odpoczywa

Stokrotki białe w zieleni trawy

Wsłuchane w dźwięki dłuta rzeźbiarza, opowiadają historię tej Ziemi…”

                                                                                  Jadwiga Kupiszewska

Rzeźbiarstwo to jedna z najbardziej popularnych dziedzin sztuki ludowej. Od niepamiętnych czasów, podobnie jak malarstwo, była artystycznym wyrazem potrzeb duchowych ludności wsi. Rozpowszechniony w XVII w., a nasilający się w XIX w. zwyczaj stawiania krzyży, kapliczek i figur świętych przyczynił się do rozwoju rzeźbiarstwa, które praktykowane jest do dziś.

Z rzeźbiarskim kunsztem związany jest wyjątkowy człowiek wywodzący się z Hyżnego, a obecnie mieszkający w Rzeszowie, który swój niezwykły talent zawdzięcza Bogu. To Józef Pałac urodzony 26 czerwca 1938 roku w Hyżnem, syn Marii i Franciszka, którzy niegdyś mieszkali i prowadzili gospodarstwo w Hyżnem.

Twórca od dzieciństwa zdradzał zamiłowania rzeźbiarskie strugając koniki, sarenki i inne zabawki. Po ukończeniu szkoły średniej oraz po odbyciu stażu w zawodzie elektryka, rozpoczął pracę w Teatrze Lalek „Kacperek” w Rzeszowie. Tam, oprócz zajęć przy urządzeniach elektrycznych, pomagał w tworzeniu scenografii, naprawach kukiełek itp. W kolejnych latach prowadził działalność gospodarczą. Był to okres kiedy z uwagi na liczne obowiązki zawodowe i rodzinne nie poświęcał swej pasji zbyt dużo czasu. Jednak kiedy przeszedł na emeryturę rzeźbiarstwo stało się jego codziennym zajęciem, któremu oddaje duszę i serce.

Pan Józef swoje dzieła tworzy głównie w lipie i dębie, a w jego kręgu zainteresowań twórczych są przede wszystkim kapliczki, świątki, płaskorzeźby z wizerunkami świętych, motywy ludowe, a także portrety. Do wyjątkowych prac należą płaskorzeźby Matki Boskiej Częstochowskiej, Matki Boskiej Hyżneńskiej oraz Matki Boskiej Rzeszowskiej. Na uwagę zasługują również inne prace m.in. płaskorzeźba rzeszowskiego teatru, Ratusza, rzeźby aniołów i szopek Bożonarodzeniowych.

Potwierdzeniem kunsztu i talentu pana Józefa jest zaproszenie go jako członka do  Regionalnego Stowarzyszenia Twórców Kultury w Rzeszowie. Od tego momentu rozpoczyna  się niezwykle bogaty rozdział w prezentacji tego co robi. Pełen inicjatyw, niezwykle pracowity rzeźbiarz zostaje zapraszany na liczne wystawy, spotkania, wieczornice, okolicznościowe uroczystości, gminne wydarzenia plenerowe,. Za każdym razem dźwiga te ciężkie, ale jakże piękne prace, ustawia i dobiera tematycznie do okoliczności.

Na szczególne podkreślenie zasługuje udział artysty w corocznej Aukcji Charytatywnej na rzecz Hospicjum dla Dzieci w Rzeszowie. Jego prace znajdują nabywców na ten szlachetny cel. Ponadto pan Józef aktywnie współpracuje z domami kultury, bibliotekami i  szkołami. Niejednokrotnie spotyka się z dziećmi i młodzieżą przekazując wiedzę o trudnej sztuce rzeźbienia i prezentując swoje prace.

Ten niezwykle zdolny i pracowity rzeźbiarz w roku jubileuszu 100. Urodzin Arcybiskupa Ignacego Tokarczuka został laureatem konkursu malarsko-rzeźbiarskiego pn. Ksiądz Arcybiskup Ignacy Tokarczuk – budowniczy świątyń. W twardym dębie wyrzeźbił Portret Arcybiskupa, a także Kościół z parafii pw. Matki Bożej Bolesnej w Grzegorzówce – Wólce, Prace pozostawił w Izbie Tradycji I. Tokarczuka w Zespole Szkół Technicznych w Przemyślu, które było organizatorem konkursu. Ponadto rzeźbiarz bierze udział w licznych plenerach malarsko – rzeźbiarskich. Na trzech plenerach w Husowie wyrzeźbił przepiękną Kapliczkę z Chrystusem, Studnię, Dom Jana Raka – ludowego twórcy z Husowa. Na plenerze  organizowanym przez Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie rzeźbi precyzyjnie Cerkiewkę w Krempnej w Sokołowie Młp. W skansenie rzeźbi zabytkową Starą chatę. Na trzykrotnym ogólnopolskim plenerze w Hoszowie rzeźbi Zajazd Bieszczadzka Ostoja, prace pozostawił w darze dla zajazdu.

Wielkie zaangażowanie i szeroka działalność artystyczna  sprawiły, że pan Józef posiada liczne nagrody, dyplomy, podziękowania i wyróżnienia. Za bogatą działalność twórczą, zdolnego, pracowitego rzeźbiarza, bez reszty oddanego społeczności, młodzieży, uhonorowany został w 2019 r. DOROCZNĄ NAGRODĄ ZARZĄDU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury za całokształt działalności.

Z rodzinną miejscowością Hyżne utrzymuje stale kontakt, organizując wystawy podczas gminnych uroczystości oraz ofiarowując swoje prace i umiejętności. W kapliczce przy „starej mleczarni” w Hyżnem, znajduje się przepięknie wyrzeźbiona przez niego Figura Matki Bożej Hyżnieńskiej, którą podarował „na chwałę Bożą” lokalnej społeczności, a w Gminnym Ośrodku Kultury kilka portretów znanych i zasłużonych osób, a wśród nich portret gen. Władysława Sikorskiego.

Józef Pałac – rodak Hyżnego, to osoba znana, szanowana i doceniana w podkarpackich kręgach artystycznych, a jego dorobek twórczy jest szczególnie ważny w świetle ochrony dziedzictwa kulturowego naszego regionu.

WYSTAWY I PLENERY Z UDZIAŁEM JÓZEFA PAŁACA

• Pierwsza indywidualna wystawa odbyła się w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie, zorganizowana została ramienia Klubu Amatora Plastyka im. Ferdynanda Brzęka, którego Józef Pałac jest członkiem.
• Dużym wyróżnieniem były również indywidualne wystawy zorganizowane w kwietniu 2018 roku oraz w grudniu 2019 roku Józefa Pałaca  /rzeźba/ oraz Jadwigi Kupiszewskiej /batik/  w Urzędzie Marszałkowskim w Rzeszowie. Z okazji tej wystawy artysta otrzymał od Marszałka Władysława Ortyla ciepły list gratulacyjny z wyrazami wdzięczności za propagowanie swoją aktywnością twórczą najcenniejszych wartości kultury polskiej i sięganie do jej istoty tkwiącej w tradycji chrześcijańskiej.
• Na uwagę zasługuje prezentacja dorobku twórczego w Sędziszowie Małopolskim podczas odbywającego się podsumowania XXVIII Podkarpackiego Konkursu Poezji Religijnej. Rzeźbiarz zachwycił płaskorzeźbami: Święta Rodzina, Matka Boża Nieustającej Pomocy (według rzeźby jaka znajduje się w kaplicy pw. Św. Alfonsa w Watykanie), twarze Chrystusa, Matka Boska z Dzieciątkiem i inne.
• W latach 2014 – 2015 pan Józef zapraszany był ze swoją rzeźbą na Bożonarodzeniowe Opłatki do NOT –u, gdzie prezentował prace w Porcie Lotniczym w Jasionce. Podróżni z zainteresowaniem oglądali co wyszło spod jego dłuta. Dwie rzeźby poleciały w świat – jedna do USA, druga do Włoch. Kilka rzeźb zdobi XIX wieczny pałac i folwark w Markowcach w woj. Podkarpackim.
• Na jubileusz 35. RSTK ozdobił rzeźbą salę Domu Kultury Zodiak.
• Podczas II Kongresu Stowarzyszeń Województwa Podkarpackiego w 2016 r. otrzymał zaproszenie na prezentację prac na Rzeszowskim Uniwersytecie, gdzie wystawił prace na okolicznościowych imprezach w Domu Kultury RSM „Karton” i w Klubie 21. Brygady Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie.
• Rzeźby Józefa Pałaca zdobiły w Warszawie salę, gdzie odbywały się Ogólnopolskie Jubileuszowe Uroczystości 35.RobotniczychStowarzyszeń Twórców Kultury.
• W lipcu 2017 r. na Ogólnopolskim Spotkaniu Spółdzielczości na Bulwarach nad Wisłokiem razem z innymi twórcami z RSTK wystawił rzeźby, które wzbudziły ogromne zainteresowanie.
• W dniach 17 – 25 lipca 2019 r. z okazji Światowego Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych zachwycali się jego pracami polonijni goście na rzeszowskim Rynku.
• Regionalne Stowarzyszenie Twórców Kultury w Rzeszowie, Sekcja Plastyczna była organizatorem pleneru pt. Malujemy Rzeszów. Józef Pałac rzeźbi oraz bierze udział w wystawie poplenerowej w Estradzie Rzeszowskiej.
• Artysta uczestniczył w plenerze WDK w Rzeszowie zorganizowanym w Boguchwale. W tym urokliwym miasteczku wystawił prace podczas imprezy lokalnej pt. Smaki Jesieni.
• Józef Pałac wystawiał swe rzeźby podczas poetyckich spotkań w Domu Kultury „Krak”, w ODK RSM „Tysiąclecia” oraz w MGDK w Głogowie Młp
• Na ogólnopolskim Plenerze Poetycko – Malasko – Rzeźbiarskim zorganizowanym z jego inicjatywy przy współpracy pani Jadwigi Kupiszewskiej, prace artysty prezentowane były na rzeszowskim Rynku. Od Jana Rychtera, prezesa Klubu Literackiego „Nasza Twórczość” Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Oddział w Warszawie otrzymał dyplom za zasługi dla środowiska twórczego na Podkarpaciu. Poetki biorące udział w plenerze pisały o nim i jego pracy twórczej wiersze.